Lizbona - Baixa

Baixa - Położone w dolnej części Lizbony stanowi jej centrum, tutaj bowiem mieści się większość biur, banków i firm. Baixa wybudowana w klasycystycznym stylu była pierwszą tego typu dzielnicą w Europie. Do dziś zadziwiają wapniowo-bazaltowe brukowane chodniki i prostopadle wyznaczone ulice. Jednak tym, co najbardziej dziwi i urzeka turystów w Baixa, jest lizbońskie przywiązanie do tradycji. Pomimo upływu czasu na wielu ulicach Dolnego Miasta Baixa rozwijają się przyporządkowane im przez Pombala*, wpisane w nazwy poszczególne rzemiosła, i tak: na Rua da Prata (ul. Srebrna) i Rua do Ouro (ul. Złota) pracują jubilerzy, na Rua dos Sapateiros (ul. Szewców) - szewcy, zaś na Rua do Comércio (ul. Handlowa) króluje handel. Widok tych ulic i zdobionych mozaikami niewielkich placyków to prawdziwa uczta dla oka.

Równie piękne, choć niestety coraz mniej liczne w Baixa, są bogato udekorowane ciastkarnie (pastelarias) oraz fasady sklepów wyłożone kafelkami w stylu art deco. Warto pamiętać, iż znajdującą się w górnej części Dolnego Miasta Baixa, przy zachodnim krańcu Rua de Santa Justa, windom Elevador de Santa Justa powstałą w 1092 r. można się szybko dostać do Górnego Miasta.

W południowej części Dolnego Miasta Baixa, wsparty niemal o prawy brzeg Tagu Praça do Comercio był swego rodzaju zwieńczeniem architektonicznych dokonań Pombala. Plac otaczają klasycystyczne budynki, a na środku wznosi się okazały pomnik z brązu, przedstawiający króla Józefa, portugalskiego władcę z okresu wielkiego trzęsienia ziemi i późniejszej odbudowy stolicy. Oglądany od strony rzeki, z kursujących tu promów z Cacilhas, plac wywiera niesamowite wrażenie. Patrząc jednak z bliska doznaje się zawodu, głównie z tego powodu, że większą część placu stanowi dziś parking samochodowy. Miejscowi architekci pracują już nad projektem, mającym przywrócić placowi jego dawną świetność i ponownie uczynić z niego miejsce spacerów i kawiarnianych spotkań. Na razie jedyną i dość marną oznaką życia towarzyskiego w Baixa jest mroczna kawiarnia Martinho da Arcada, jedno z ulubionych miejsc portugalskiego poety Pessoa.

Plac Praça do Comercio w Baixa w tłumaczeniach nazywany jest często "taras pałacu". Nazwa przetrwała, mimo że brak jej dziś odniesienia do rzeczywistości - w tym miejscu znajdował się niegdyś taras wspaniałego pałacu (rezydencji królewskiej), który uległ kompletnemu zniszczeniu w czasie wielkiego trzęsienia ziemi w Baixa.

*Markiz de Pombal - XVIII-wieczny polityk. Przyczynił się do rozwoju ówczesnej Portugalii, działał na rzecz odbudowy Lizbony po trzęsieniu ziemi, które nawiedziło miasto rankiem 1. listopada 1755 roku i tym samym wpisało do kalendarza jedną z ważniejszych dat w historii kraju. Lizbona została doszczętnie zniszczona, a skutki trzęsienia w postaci tsunami odczuło całe południowo-portugalskie wybrzeże. Tego dnia woda pochłonęła ofiary nawet w Maroko.

Sumienność i determinacja ministra nie ograniczyła się wyłącznie do rekonstrukcji miasta. Markiz de Pombal przeprowadził we wszystkich parafiach Portugalii ankietę, dotyczącą trzęsienia ziemi i jego skutków w całym kraju. Do podstawowych pytań należały następujące:

* Jak długo trwało trzęsienie?
* Ile razy powracało?
* Jakiego rodzaju straty spowodowało?
* Jak reagowały zwierzęta?
* Co się stało ze studniami?

Odpowiedzi zostały zdeponowane w archiwum Torre do Tombo, gdzie znajdują się do dziś. Dzięki uzyskanym odpowiedziom naukowcy posiadają wiarygodne źródło informacji o przebiegu trzęsienia ziemi w Lizbonie. Ankieta markiza de Pombal pozostaje pierwszą znaną próbą opisu zjawisk sejsmologicznych na świecie. Z tego względu markiz de Pombal jest uznawany za prekursora sejsmologii.

---------------------------------------------------------------
- visting Baixa

Zdjęcia (54)

Komentarze (0)